تعریفی از فضاهای اداری
فضا، نخستین ساخت مایه طراح و عنصری اصیل در طراحی داخلی است. ما نه تنها در حجم فضا حرکت می کنیم، بلکه در آن شکل ها را دیده، صداها را شنیده، گرمای خورشید و نسیم ملایم را احساس و رایحه گلهای شکوفا را استشمام می کنیم. فضا ویژگیهای حسی و زیبایی شناختی را وام دار محیط پیرامون خود است.
فضا، عنصری مادی چون چوب و سنگ نیست، ذاتاً شكل خاص و قابل دركی ندارد. با این وصف، هنگامی که عنصری در حوزه اش قرار می گیرد، ارتباطی دیداری برقرار می شود. با حضور دیگر عناصر در این حوزه، ارتباط های گوناگونی میان فضا و عناصر ایجاد می شود. در نتیجه درک ما از این ارتباطات است که فضا را شکل می دهد. براي تعريف فضا مي توان از چيدمان، نور، رنگ، بافت و تغيير متريال هم بهره برد. ايجاد اختلاف سطح، در سقف و کف هم مي تواند به عنوان راهكاري براي تعريف فضا يا به عبارتي تفكيك فضاها از هم، به شمار آید.
عناصر هندسی (نقطه، خط، صفحه و حجم) را می توان به گونه ای چید که فضا را تبیین و تعریف کنند. این عناصر بنیادین در عرصه معماری به تیر و ستون های خطی، بام ها، کف ها و دیوارهای صفحه ای بدل می شوند. دیوارهای خارجی ساختمان، فصل مشترک محیط های داخلی و خارجی را بنا می نهد. آنها در تعریف هر دو فضای داخلی و خارجی، شخصیت هر یک را تعیین می کنند. می توانند ضخیم و سنگین باشند و تفاوتی مشخص را میان محیط داخلی کنترل شده و فضای خارجی سوای از آن بیان کنند. و یا می توانند نازک و حتی شفاف نیز باشند در پی آمیختن درون و برون.
پنجره و درگاه، فضای گذاری میان فضاهای داخلی و خارجی هستند. مقیاس، شخصیت و ترکیبشان اغلب نشانی از ماهیت فضاهای داخلی میان آنها دارد. به محض ورود به ساختمان، احساس وجود سرپناه و محصوریت به ما دست می دهد. این احساس ناشی از صفحات سقف، دیوارها و کف محدود کننده فضای داخلی است. اینها آن دسته از عناصر معماری هستند که مرزهای فیزیکی اتاق ها را تعریف میکنند، فضاها را محصور، مرزهایش را تبیین و از فضاهای داخلی مجاور و فضاهای بیرونی جدایش میکنند.
فضاهای اداری
فضاهای اداری و دفاتر كار، جزء اصلی ترین فضاهایی هستند كه اشخاص در طول روز با آن سر و كار دارند و ساعاتی را دراین مكان ها طی می كنند، بنابراین معماری و طراحی داخلی چنین فضاهایی بسیار حائز اهمیت است. بهترین راه حل برای داشتن یك روز كاری خوب و سالم، كار كردن در محلی آرام، مناسب و استاندارد است و برای دستیابی به چنین محلی نیاز به طراحی اصولی فضاهای آن است. فضاهایی مانند ورودی ها، پذیرش و انتظار مراجعین، مسیرهای دسترسی، دفاتر كارمندان، اتاق های مدیران، فضای كنفرانس و سالن های اجتماعات، بایستی با تمام استانداردهای طراحی هم خوانی داشته و از لحاظ ارگونومیكی نیز دارای شرایط مناسبی باشند. (ارگونومی علم مطالعه انسان ها در حین انجام فعالیت ها٬ برای درك ارتباط پیچیده میان افراد و جنبه های فیزیكی و روان شناختی محیط، نیازها و روشهای فعالیت و كار می باشد.)
عناصر طراحی داخلی یک فضای اداری به شرح ذیل است:
پلان:
پلان كاربردی و استاندارد، به طوری كه تمام نیازهای اشخاص شاغل در آن فضا را رفع نماید و متناسب با نوع كاربری باشد. به عنوان مثال نوع طراحی یك دفتر اداری مختص فعالیت های مهندسی با دفتر كار یك وكیل متفاوت است و باید با توجه به نوع فعالیت به جزئیات طرح مورد نظر پرداخته شود.
نورپردازی:
نورپردازی مناسب و حداكثر استفاده از نورطبیعی، یكی از اركان مهم معماری داخلی به شمار می رود. استفاده از نور طبیعی، ترکیبی از علم و هنر است و نور محیط باید در حد مطلوب باشد و علاوه بر آنکه نباید خیرگی و سایه های مزاحم ایجاد کند. همچنین برای استفاده از نور طبیعی باید امکان تنظیم و کنترل نور محیط وجود داشته باشد تا کارایی افراد را افزایش دهد. برای تنظیم نور از پنجره هایی با ابعاد مناسب که در طراحی ساختمانها مورد توجه قرار می گیرد و شیشه های رفلکس و پرده های مناسب استفاده می شود. در صورتی كه امكان استفاده از نور طبیعی نباشد، ناچار به استفاده از نورهای مصنوعی هستیم كه باید در انتخاب لامپ ها، از نوعی استفاده كرد كه بهترین كیفیت نوری و كم ترین مصرف را دارا باشند و در صورت امكان از دیمرها، برای تنظیم نور به جای كلید های معمولی استفاده كرد. طراحی سیستم های هوشمند نورپردازی نیز از روش های معمول در طراحی داخلی ساختمان ها می باشد كه به طور چشمگیری از مصرف انرژی كاسته و بر كیفیت نور در فضا می افزاید.
رنگ و بافت:
استفاده از رنگ ها و بافت های متناسب با فضای اداری، نیز كمك شایانی در جهت دستیابی به فضای مطلوب کاری می كند. استفاده از رنگ زرد و كرم به دلیل خاصیت انرژی بخشی و استواری در فضاهای اداری توصیه می شود. مشتقات رنگهای سبز، بنفش و خاكستری نیز برای فضاهای اداری به صورت تركیب با رنگ های دیگر استفاده می شوند. در صورت استفاده از رنگ های خنثی (سفید، خاكستری، مشكی) در دیوارها و سقف، بهتر است مبلمانی با رنگ های زرد و بافتی ساده به كار رود و تابلوها و قابهایی با رنگ قرمز یا قهوه ای در دیوارها نصب گردد.
کفپوش:
کف فضاهای اداری بهتر است از جنس سنگ یا سرامیك باشد. استفاده از كفپوش های دیگر بخصوص پاركت در فضاهای اداری توصیه نمی شود، مگر این كه كفپوش های تولید شده جهت استفاده مختص در این فضاها باشد.
مبلمان اداری:
مبلمان استاندارد و چیدمان مناسب آن نیز از اساس كار طراحی ایده ال دفتر كار است. تهیه مبلمان خوب و هماهنگ با رنگ و فضای داخلی اتاق ها و قرار دادن آنها به طوری كه مزاحم رفت و آمد و فعالیت افراد نشود و زیبایی به محیط ببخشد، نیز از نکات مهم در طراحی داخلی فضاهای کاری هستند.
منبع: طراحی داخلی/ فرانسیس د.ک.چینگ / محمد احمدی نژاد / نشر خاک / چاپ سوم / 1386
معماری داخلی ادارات و دفاتر کار/ وبسایت معماری دیزاین